CEBU, Philippines — House Deputy Minority Leader and ACT Teachers party-list Rep. Antonio Tinio blasted yesterday as “insulting and infuriating” the Department of Trade and Industry’s (DTI) claim that a Filipino family can prepare a Noche Buena meal with just P500, as teachers nationwide stage sit-down strikes to demand higher wages and an end to government corruption.
“How dare the DTI insult Filipino families with this outrageous claim that P500 is enough for Noche Buena? What kind of Christmas is that—little noodles, egg and water only? This is a slap in the face to every working Filipino struggling to make ends meet,” Tinio said.
He noted the “bitter irony” of the DTI’s statement amid fresh revelations of massive corruption linked to the 2025 national budget.
“While contractors and their cohorts in government are feasting on the people’s money—billions in kickbacks from budget insertions—the government is trying to coax the people to tighten their belts and make their salary fit their needs. This is the height of hypocrisy and cruelty,” Tinio said.
The lawmaker stressed that teachers are at the forefront of resistance against both economic injustice and systemic corruption.
“Our teachers are now staging sit-down strikes not only to demand the salary increases they rightfully deserve, but also to protest the systemic corruption bleeding our national budget dry. When will the insult to teachers and Filipino workers end? While billions are stolen through pork barrel and kickbacks, teachers are told to survive on starvation wages and families are told P500 is enough for Christmas,” he said.
Tinio added that the DTI’s stance is “not just tone-deaf” but a “deliberate attempt to normalize poverty and gaslight the Filipino people into accepting deprivation while the corrupt elite feast on public funds. Sinungaling at mapang-api ang ganitong siste ng gobyerno.”
The Deputy Minority Leader urged the public to join mass actions set for November 30.
“The people must express their anger and flood Luneta. Let us stand with our teachers, with all workers, with every Filipino family insulted by this administration’s arrogance and corruption. Enough of empty stomachs while the corrupt grow fat on stolen wealth. Enough of P500 Noche Buena while billions go to kickbacks,” Tinio said.
Meanwhile, Rep. Terry Ridon questioned “on what planet” the DTI believes families can spend only P500 for Noche Buena, noting that Trade Secretary Cristina Roque herself made the claim.
Ridon, who chairs the House committee on public accounts and sits on the committee on trade and industry, criticized Roque for being “unrealistic” about the conditions of ordinary Filipinos.
“This is not the first time the DTI insisted that P500 would be enough for a family’s Noche Buena. It was done in the past. The difference now is that it was Secretary Roque herself who said it is enough,” he said.
“We know what a Filipino family’s Noche Buena looks like—there is spaghetti, cheese, and sometimes hamon if there is enough budget,” Ridon added.
He said that with the high prices of basic goods, P500 would not even cover simple spaghetti and cheese, especially for households with multiple members.
“Moreover, nobody says the P500 should be made to fit for Noche Buena,” he said.
“What is important is for the government to ensure that prices of basic commodities are affordable for the Christmas celebration,” he added.
Hamon sa Cupra Born 2025: Paano Namin Napatunayang Posible ang Superyor na Kahusayan sa Elektrikal na Pagmamaneho
Bilang isang beterano sa industriya ng automotive na may higit sa isang dekada ng karanasan, partikular sa pagsubaybay sa pag-angat ng mga de-kuryenteng sasakyan (EVs), bihira na akong sorpresahin ng isang hamon. Ngunit nang inanyayahan ako ng Cupra na lumahok sa kauna-unahang “Born Eco-Efficiency Marathon” nitong 2025, agad kong naramdaman ang isang kakaibang pananabik. Hindi lamang ito isang ordinaryong pagsubok sa pagmamaneho; ito ay isang pagkakataong patunayan ang matinding potensyal ng electric mobility sa totoong mundo, at sa ilalim ng presyon pa. Sa pagdami ng mga sasakyang elektrikal sa mga kalsada ng Pilipinas at ang pagtutok sa Sustainable Transportasyon at Energy Efficiency bilang pangunahing usapin, ang ganitong klase ng hamon ay napapanahon at lubos na makabuluhan.
Ang layunin ay tila simple ngunit mapanghamon: kumpletuhin ang isang 116-kilometrong ruta sa hilagang bahagi ng Madrid, España, sa loob ng dalawang oras, habang gumagamit ng pinakamababang posibleng enerhiya. Oo, isang “eco-rally” na nakatuon sa Battery Optimization at purong diskarte. Sa panahong lumalaki ang interes ng mga Pilipino sa Electric Vehicle Performance at Long-Range EV, ang karanasan na ito ay naging mahalaga para ipakita ang tunay na kakayahan ng mga modernong EV sa pang-araw-araw na paggamit.
Sa simula pa lamang, ipinaliwanag ng mga tagapag-ayos ang mga patakaran at nagbigay ng mahahalagang paalala – mga tip sa Eco-driving techniques at datos teknikal upang masulit ang bawat kilowatt-hour. Bilang isang eksperto na nakasaksi sa ebolusyon ng EV technology mula sa simula, alam kong ang susi ay hindi lamang sa pagmamaneho, kundi sa pag-unawa sa physics at software na nagpapagana sa mga sasakyang ito. Hindi lamang ito tungkol sa sasakyan mismo, kundi sa interplay ng driver, ng ruta, at ng makina.
Ang pinakaunang hamon ay ang pag-navigate. Walang GPS ang gagamitin. Sa halip, isang tradisyonal na “roadmap” ang aming gabay. Ito ay nagdagdag ng isa pang layer ng kahirapan, na nagpilit sa amin na lubos na maging atentibo sa bawat kurbada at sangandaan. Kasama ko ang aking partner, si Daniel Valdivielso, at mabilis naming sinuri ang mapa, itinala ang mga posibleng kritikal na punto. Si Daniel ang naging aming “co-pilot,” na nagbabasa ng mga nota habang ako naman ang nasa likod ng manibela, nakatuon sa pagpapanatili ng balanse sa bilis at pagkonsumo ng baterya. Ang ganitong pagtutulungan ay mahalaga sa bawat EV Challenge na aking nilahukan.
Sa bandang gitna ng ruta, nagkaroon kami ng checkpoint, isang sapilitang paghinto para magpalitan ng driver. Ito ay hindi lamang nagbigay ng pagkakataong magpahinga, kundi nagpilit din sa amin na muling pag-isipan ang aming estratehiya at iakma ito sa natitirang bahagi ng biyahe.
Ang Bida: Cupra Born 77 kWh — Isang Sulyap sa Kinabukasan ng EV sa Pilipinas
Bago pa man magpatuloy sa aming karanasan, mahalagang pag-usapan ang bituin ng hamon: ang Cupra Born. Ang lahat ng koponan ay gumamit ng parehong modelo, tinitiyak ang patas na laban. Ang Cupra Born, partikular ang bersyon nito na may e-Boost Pack na nagbibigay ng 231 HP at nilagyan ng malaking 77 kWh na baterya, ay hindi lamang isang sasakyan; ito ay isang pahayag. Ito ang kauna-unahang purong electric car ng Cupra, isang brand na kilala sa kanilang performance at estilo. Naka-base ito sa advanced na MEB platform ng Volkswagen Group, isang arkitektura na idinisenyo mula sa simula para sa mga electric vehicle, na nagbibigay-daan para sa mas mahusay na espasyo sa loob at optimized na pagganap.
Sa konteksto ng 2025, kung saan ang mga konsyumer sa Pilipinas ay mas nagiging mapili sa kanilang mga EV, ang Cupra Born ay tumatayo bilang isang matibay na kandidato. Ang opisyal na konsumo nito ay 15.8 kWh/100 km, na nagbibigay ng impresibong autonomy ng 549 kilometro sa isang buong karga. Ito ay isang mahalagang salik para sa mga Pilipino na nag-aalala tungkol sa “range anxiety” lalo na sa mga probinsyal na biyahe. Ang kakayahan nitong umabot sa 100 km/h mula sa paghinto sa loob lamang ng 7 segundo, at ang pinakamataas na bilis na 160 km/h, ay nagpapakita na ang kahusayan ay hindi nangangahulugang isakripisyo ang performance. Dagdag pa, ang pagiging rear-wheel drive nito ay nagbibigay ng kakaibang dynamic na karanasan sa pagmamaneho, na bihira sa mga modernong compact car. Ito ay nagpapatunay na ang Smart Mobility ay hindi lang tungkol sa pagiging praktikal, kundi pati na rin sa kasiyahan sa pagmamaneho.
Ang Estratehiya ng Isang Eksperto: Pagharap sa Hamon ng Ruta
Hindi ito ang aking unang beses na sumasabak sa ganitong uri ng eco-challenge, ngunit ito ang kauna-unahang pagkakataon na ginawa ko ito sa isang electric vehicle. Sa nakaraang mga pagsubok, ang mga ruta ay mas maikli. Ngayon, 115 kilometro sa loob ng dalawang oras, habang tinitiyak ang pinakamababang konsumo, ay nangangailangan ng mas matinding pagpaplano. Ang init ng Madrid sa mga unang araw ng Oktubre, bagamat pantay na nakakaapekto sa lahat ng kalahok, ay nagdulot din ng karagdagang pagsubok. Ang sobrang init ay maaaring makaapekto sa performance ng baterya at sa pagnanais na gamitin ang air-conditioning, na natural na kumukonsumo ng enerhiya.
Sa paggawa ng mga pagtatantya, ang pag-alam sa ruta ay napakahalaga. Ngunit kung hindi mo kabisado ang bawat kurbada at elebasyon, kailangan mong umasa sa instinct at karanasan. Ang aking pangunahing diskarte ay palaging ganito: “atakehin” ang mga pababa at maging konserbasyon sa mga paakyat. Sa mga paakyat, ang pagpapanatili ng matatag at hindi masyadong agresibong pagmamaneho ay nakakatulong sa pagkonsumo ng kuryente. Sa mga pababa, ang Regenerative Braking ay ang iyong pinakamatalik na kaibigan. Ito ay hindi lamang nakakatipid sa baterya kundi nakakatulong din na bawasan ang paggamit ng tradisyonal na preno, na nagpapahaba ng buhay ng brake pads. Sa mga lugar ng bundok, ito ay isang mahalagang taktika upang mapanatili ang momentum at samantalahin ang libreng enerhiya na ibinabalik sa baterya. Ang sining ay nasa paghahanap ng tamang balanse sa pagitan ng bilis at konsumo – hindi masyadong mabagal upang hindi ka matalo sa oras, at hindi masyadong mabilis upang hindi maubos ang baterya.
Ang ruta na pinili ng organisasyon ay napakahusay. Ito ay may iba’t ibang kondisyon: mga patag na pangalawang kalsada, mga tawiran at lugar sa bayan, matarik na mga pag-akyat sa mga daanan sa bundok, mahahabang pababa, at isang partikular na kahabaan ng highway. Sa highway, kinailangan naming mapanatili ang minimum na bilis na 95 km/h upang maiwasan ang parusa, na nagdagdag ng isa pang dimension sa pagsubok. Ang pagkakaiba-iba ng ruta ay nagbigay sa amin ng pagkakataong subukan ang Cupra Born sa iba’t ibang sitwasyon, mula sa urban traffic hanggang sa bukas na kalsada at sa mas mahirap na terrains. Para sa isang bansa tulad ng Pilipinas na may magkakaibang kondisyon ng kalsada, ang kakayahang ito ng Cupra Born ay isang malaking punto ng bentaha.
Sa mga pababa mula sa mga mountain pass, ito ang aming pagkakataon upang talagang subukan ang dynamic na bahagi ng Cupra Born. Kailangan naming magmaneho nang medyo mabilis upang masulit ang inertia at dagdagan ang aming average na bilis. Dito, ang paghawak ng Born, ang pagtugon ng manibela, at ang katatagan nito ay talagang nagniningning. Bilang isang driver na may 10 taong karanasan, napansin ko ang kagandahan ng rear-wheel drive sa mga kurbada, na nagbibigay ng kontrol at confidence sa mataas na bilis habang pinapanatili ang focus sa kahusayan.
Ang Resulta: Isang Patunay sa Potensyal ng EVs at ng Driver
Ang pinakamalaking gantimpala matapos ang dalawang oras ng matinding pagsubok at pawis (oo, hindi namin binuksan ang air conditioning para sa maximum na pagtitipid ng enerhiya, isang klasikong diskarte sa eco-driving) ay ang pag-alam sa mga resulta. Kahit na alam namin sa aming sarili na mahusay ang aming ginawa, hindi namin inaasahan na magiging panalo kami laban sa lahat ng iba pang mga kalahok. Ang kumpetisyon ay matindi, at ang bawat koponan ay may sariling mga diskarte.
Ayon sa organisasyon, kumonsumo kami ng 15% ng kabuuang kapasidad ng baterya para sa 115 kilometrong nilakbay. Ito ay katumbas ng humigit-kumulang 12.3 kWh. Kung hahatiin ito sa nilakbay na distansya, ang aming average na konsumo ay 10.62 kWh/100 km. Tandaan na ang opisyal na naaprubahang konsumo ay 15.8 kWh/100 km. Ito ay isang kahanga-hangang pagbaba ng halos 33% mula sa opisyal na rating! Mahalaga ring tandaan na ang aming average na bilis ay 58 km/h, na nangangahulugang hindi kami nagmamaneho nang masyadong mabagal o naging overly conservative sa urban areas. Ito ay isang tunay na salamin ng epektibong pagmamaneho sa magkakaibang kondisyon ng kalsada.
Walang duda, ito ay isang napakagandang paraan upang makita na sa isang de-kuryenteng sasakyan, makakamit natin ang napakahusay na konsumo kung maglalagay tayo ng kaunting pagsisikap at diskarte sa pagmamaneho. Ang mga pangunahing tip sa pagtitipid ng enerhiya ay nananatiling pareho, anuman ang uri ng sasakyan: maayos na pagmamaneho at pag-asa sa mga kondisyon ng kalsada at sa iba pang mga gumagamit. Ang Energy Efficiency ay hindi lamang tungkol sa teknolohiya ng sasakyan; ito ay tungkol sa driver.
Ang Kinabukasan ng EV sa Pilipinas: Mga Aral Mula sa Hamon
Sa pagpasok natin sa 2025, ang karanasan sa Cupra Born Challenge ay nagbibigay ng mahalagang pananaw sa lumalagong merkado ng EV sa Pilipinas. Ang hamon na ito ay nagpapatunay na ang mga modernong electric vehicle ay hindi lamang eco-friendly kundi matipid din sa pagpapatakbo, lalo na kung may tamang kasanayan sa pagmamaneho. Sa pagdami ng Charging Stations Pilipinas at posibleng pagpapatupad ng mga bagong insentibo para sa EV Pilipinas, ang paglipat sa electric mobility ay nagiging mas kaakit-akit at praktikal.
Ang Cupra Born, na may advanced na teknolohiya at kahusayan, ay isang halimbawa ng kung ano ang kaya ng industriya ng automotive. Ang pag-unawa sa Presyo ng EV at ang “total cost of ownership” ay mahalaga, at ang ganitong klase ng pagsubok ay nagpapakita na ang matipid na konsumo ay direktang isinasalin sa matitipid na gastos sa kuryente. Ang Cupra Born review na ito ay hindi lamang tungkol sa aming tagumpay; ito ay isang panawagan sa mas malawak na adapsyon ng electric vehicle sa ating bansa. Ang Green Technology at Future of Mobility ay hindi na lang konsepto, kundi isang realidad na dapat nating yakapin.
Ang aral mula sa Born Eco-Efficiency Marathon ay malinaw: ang electric vehicle revolution ay hindi lamang tungkol sa pagbabago ng sasakyan, kundi sa pagbabago ng paraan ng ating pagmamaneho. Sa tamang mindset at kaalaman, ang bawat EV driver ay maaaring maging isang eco-champion, na nag-aambag sa mas malinis at mas luntiang Pilipinas.
Isang Mahalagang Paanyaya
Kung ikaw ay isa sa mga Pilipinong naghahanap ng isang sasakyang hindi lamang makapangyarihan at moderno, kundi matipid din sa enerhiya at nakatutulong sa kapaligiran, oras na para isaalang-alang ang isang electric vehicle. Ang Cupra Born ay isang perpektong halimbawa ng isang EV na naghahatid ng parehong performance at sustainability.
Huwag magpahuli sa pagbabagong ito. Bisitahin ang iyong pinakamalapit na Cupra dealership ngayon upang maranasan mismo ang hinaharap ng pagmamaneho at matuklasan kung paano maaaring baguhin ng Cupra Born ang iyong pang-araw-araw na biyahe. Simulan ang iyong sariling paglalakbay tungo sa isang mas mahusay at mas luntiang hinaharap. Ang Cupra Born Pilipinas ay naghihintay sa iyo!
